Stand van zaken en vooruitblik

Demografische gegevens

Voordat we ingaan op de inhoudelijke stand van zaken, staan we eerst stil bij enkele demografische gegevens. Die zijn belangrijk voor de behoefte aan onderwijshuisvesting en andere sociale voorzieningen. In 2017-2018 hebben we ervaren wat de gevolgen op de korte en lange termijn zijn van onverwachte wijzigingen in de woningbouwprogramme­ring. Versnelde realisatie van woningen en een hoger geboortecijfer zorgen er voor dat enkele scholen in de kern Pijnacker onverwacht sneller groeien en te maken krijgen met een tekort aan huisvestingsruimte. We analyseren daarom regelmatig de woningbouwplanning en beoordelen de gevolgen daarvan. Verder laten we nieuwe leerlingenprognoses opstellen zodra de woningbouwplanning daartoe aanleiding geeft. Uit de analyse van de woningbouwplanning met peildatum januari 2019 blijkt dat ten opzichte van 2018 61 woningen minder worden gerealiseerd. Dit betreft een kleine wijziging.

Ook de leerlingenprognoses voor het basisonderwijs - van medio 2019 - laten geen grote veranderingen zien ten opzichte van de prognoses van eind 2017. In totaal houdt de prognose rekening met 29 leeringen minder dan in de vorige prognose werd verwacht.

De gemeente Pijnacker-Nootdorp is een gemeente met veel jongeren. Inmiddels is het aantal jongeren in de leeftijd van 4-18 jaar gemeentebreed aan het dalen. Voor de kern Pijnacker is er nog sprake van groei. Onderstaande grafieken tonen de demografische ontwikkeling.

Openbaar basisonderwijs

De gemeente is volgens de wet verantwoordelijk voor het openbaar onderwijs. De bestuurlijke taken vallen onder verantwoordelijkheid van Stichting Scholengroep Holland (sinds 2008). Scholengroep Holland heeft in onze gemeente vier openbare basisscholen: de Bonte Tol en de Tweemaster (IKC-Ackerswoude) in Pijnacker, de Meander in Delfgauw en de Winde in Nootdorp. De begroting en jaarrekening van deze Scholengroep zijn in orde.

Onderwijshuisvesting

Ontwikkeling normbedragen onderwijshuisvesting

Om aan te sluiten bij de prijzen voor scholen zoals deze in de markt van kracht zijn, zijn de financiële normen voor de onderwijshuivesting aangepast met 40%. Daarnaast zijn de normen per januari 2019 geïndexeerd met 6,63% conform de richtlijnen van de VNG. Voor duurzaamheidsmaatregelen is per vierkante meter € 250 beschikbaar waarvan het schoolbestuur € 100 bijdraagt.

Onderzoek onderwijsaanbod

Vanuit het Hoofdlijnenakkoord 2018-2022 voeren we een onderzoek uit naar het huidige onderwijsaanbod van basisscholen, praktijkonderwijs, vmbo, havo en vwo. Medio 2019 hebben wij nieuwe leerlingenprognoses laten opstellen. Op basis hiervan onderzoeken we in het schooljaar 2019-2020 - samen met de schoolbesturen en de samenwerkingsverbanden - of er aanvullende huisvesting nodig is voor de onderwijsvoorzieningen: speciaal basisonderwijs (SBO), (voortgezet) speciaal onderwijs) (VSO) en voortgezet onderwijs (VO). Deze onderwijsvoorzieningen hebben vaak een regionale functie en dienen om die reden in een regionale context beoordeeld te worden. Het doel van het onderzoek is een beeld te krijgen van het huidige aanbod, van de behoefte die er nu en in de toekomst is en van de spreiding van de voorzieningen.

Integrale kindcentra

Het IKC Uitvoeringsprogramma 2018-2024 is in uitvoering middels het uitvoeringsplan dat in januari 2019 is vastgesteld.

Pijnacker

In Keijzershof wordt gewerkt aan de uitbreiding van de scholen en kinderopvang van Het Nest. In Ackerswoude werkt het schoolbestuur samen met kinderopvang en gemeente aan de realisatie van een nieuw IKC. De tijdelijke accommodatie van de Mariaschool wordt vervangen door permanente bouw voor de school en kinderopvang. In Koningshof is een begin gemaakt met de noodzakelijke acties die nodig zijn om het gebouw geschikt te maken en uit te breiden voor de Casaschool. Het aanpassen van het bestemmingsplan is in gang gezet.

Nootdorp

In Nootdorp heeft er een herschikking van het gebruik van schoolgebouwen plaatsgevonden. De vervangende nieuwbouw voor het kindcentrum de Regenboog is meegenomen in het project "Hart van Nootdorp". Het kindcentrum, gevormd door de Regenboogschool en de kinderopvang locatie de Klauterbeer, krijgt nieuwbouw in plaats van renovatie van het oude gebouw.

De oude locatie van de Winde - de tweede locatie aan de Sytwinde - wordt niet langer door deze school gebruikt. Het schoolbestuur heeft het schoolgebouw eerder dan gepland aan de gemeente overgedragen omdat de meeste lokalen niet meer nodig zijn. De Winde heeft per schooljaar 2019-2020 enkele lokalen toegewezen in het schoolgebouw "de Buis", in de nabijheid van de hoofdlocatie op de Poort. Het kindcentrum de Regenboog had een tweede locatie in "de Buis" gehuisvest en is tijdelijk naar het schoolgebouw op de Sytwinde verhuisd in afwachting van nieuwbouw. De Klauterbeer wordt hier ook tijdelijk gehuisvest, omdat ze de locatie op de brandweerlocatie moeten verlaten om plaats te maken voor herontwikkeling van dat gebied.

Delfgauw

In Delfgauw maken de scholen gebruik van tijdelijke huisvesting in de zogenoemde schoolwoningen, die wij als gemeente huren van de woningbouwvereniging. Omdat het aantal leerlingen geleidelijk krimpt, gaan wij vier van de acht lokalen teruggeven voor bestemming wonen. Dit leidt hot aanpassing van het huurcontract per oktober 2020.

Huisvesting Speciaal Basis Onderwijs (SBO) en (Voortgezet) Speciaal Onderwijs (V)SO)

De druk op de SBO school de Prinsenhof neemt toe. Dit is een gevolg van de ontwikkelingen in het passend onderwijs. We onderzoeken de mogelijkheden om een adequate oplossing voor de school te bewerkstelligen. We verwachten in 2020 een eindconclusie te trekken over de ontwikkelingen en hun betekenis voor de onderwijshuivesting. Dit doen we in lijn met het hoofdlijnenakkoord.
De speciale onderwijsschool 't Kraaienest wordt uitgebreid met een VSO afdeling, bij voorkeur zo dicht mogelijk bij de hoofdvestiging op het terrein van Craeyenburg. De gemeente is hierover met het schoolbestuur en Ipse de Bruggen in gesprek. In mei 2019 is er een intentieovereenkomst ondertekend tussen Lucas onderwijs, Ipse de Bruggen en de gemeente. Hierin zijn de randvoorwaarden opgenomen die uitgewerkt worden om te komen tot een realisatieovereenkomst.

Huisvesting Voortgezet onderwijs (VO)

Het Stanislascollege heeft ook een uitbreidingsnoodzaak voor spoedhuisvesting aangetoond. Prognoses laten zien dat er structureel meer leerlingen op de school worden verwacht dan dat het bestaande gebouw kan huisvesten. Voor de korte termijn wordt een tijdelijke oplossing gezocht, voor de langere termijn is een structurele oplossing nodig. De grootte van de uitbreiding wordt in overleg met het schoolbestuur bepaald. Het schoolbestuur heeft drie groeiscenario's. Het te kiezen scenario heeft invloed op het toelatingsbeleid van de school. De aanvraag bekijken wij ook in relatie tot het onderzoek dat we laten uitvoeren naar aanleiding van het hooflijnenakkoord.

Onderwijsbeleid en leerlingzaken, inclusief volwasseneneducatie

De gemeente heeft ook inhoudelijke taken die bijdragen aan de ontwikkeling van jonge kinderen. De gemeente is verantwoordelijk voor onder andere leerlingenvervoer, de voor­schoolse voorzieningen, leerplicht, voorkomen van schooluitval en het organiseren van samenwerking tussen de lo­kale partijen die zich met de jeugd bezighouden.

Leerlingenvervoer

Op basis van de Verordening leerlingenvervoer kunnen ouders/verzorgers aanspraak maken op een vervoersvoorziening die aansluit bij de mogelijkheden van de leerling. Ons beleid is er op gericht zoveel mogelijk leerlingen, al dan niet onder begeleiding, met het reguliere vervoer (OV, fiets) naar school te laten gaan. Soms is aangepast vervoer noodzakelijk, in dat geval wordt taxi-vervoer ingezet. Met ingang van het schooljaar 2017-2018 wordt het aangepast vervoer verzorgd door Van der Wijst Personenvervoer. De looptijd van de aanbesteding is tot en met 31 juli 2020. De overeenkomst kan maximaal twee keer met een periode van een jaar worden verlengd. De definitieve einddatum is 31 juli 2022. We beoordelen begin 2020 of de aanbesteding wordt verlengd.

Voorschoolse voorzieningen

Vanaf 1 januari 2018 is de Wet harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzaalwerk in werking getreden. In het kader van de nieuwe wet hebben we in 2019 de uitgangspunten vastgesteld voor het subsidiëren van peuteropvang en VVE vanaf 2020 en uitgewerkt in een subsidieregeling. Onze ambitie is voorschools aanbod van hoge kwaliteit voor de jeugd tot vier jaar te regisseren. Vanaf 2020 kunnen alle kinderopvangaanbieders in de gemeente in aanmerking komen voor subsidie. In 2020 zal blijken of er, naast Stichting PePijN die op dit moment peuteropvang uitvoert, aanbieders toetreden tot de markt. We volgen deze ontwikkeling en blijven monitoren wat dit betekent voor de kwaliteit, het aanbod en de kosten.

Lokaal educatieve agenda (LEA)

De LEA-partners gingen in het schooljaar 2018-2019 aan de slag met het LEA-activiteitenplan. Onderwerpen die zijn be­sproken gingen over veiligheid en zorg in en om de school, natuur- en milieueducatie, leerplicht, onderwijs aan nieuw­komers en voorschoolse voorzieningen. Bij de besprekingen waren vertegenwoordigers uit het onderwijs, de voorschoolse voorzieningen, de jeugdge­zondheidszorg en de bibliotheek. In samenwerking met genoemde partijen is de LEA eind 2019 geëvalueerd en geactualiseerd. In 2020 geven we uitvoering aan de geactualiseerde LEA.

Leerplicht – Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC)

Dit schooljaar zijn er binnen de gemeente Pijnacker-Nootdorp 13.681 jongeren woonachtig in de leeftijd van vijf tot 23 jaar. Verdeeld per leeftijdscategorie:

Aantal leerlingen

2017-2018

In beeld bij leerplicht of RMC

Percentage

Volledig leerplichtigen basisonderwijs 5-12

6.213

85

1,4%

Leerplichtigen en kwalificatieplichtigen 13-17

4.175

241

5,8%

Doelgroep RMC 18-23

3.293

516

15,7%

Totaal

13.681

842

6,2%

Leerlingen stonden als absoluut verzuim geregistreerd, dit vanwege een nieuw Brinnummer van de VO school wat niet bekend was bij DUO. Daardoor is het percentage hoger dan gemiddeld.

Van de 13.681 haalde dit schooljaar 626 jongeren een startkwalificatie.

Onze aanpak van schoolverzuim en het voortijdig schoolverlaten is nog steeds succesvol. We hebben een relatief laag aantal schoolverzuimers en schoolverlaters. Het lukt ons om de meeste jongeren waarbij schoolverlaten dreigt toch op school te houden. Jongeren die al uitgevallen zijn, worden teruggeleid naar school of volgen een ander traject gericht op het leren en werken.

Geactualiseerde format ambtsinstructie leerplicht/RMC

Eind 2019 is de geactualiseerde ambtsinstructie voor medewerkers leerplicht/RMC klaar. In deze geactualiseerde instructie worden de AVG en de vernieuwde meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld verwerkt. De nieuwe instructie is ontwikkeld in regionaal verband.

Jongeren in een kwetsbare positie (JIKP)

De groep JIPK zijn jongeren uit het Praktijkonderwijs, voorgezet speciaal onderwijs, VMBO basisberoepsgerichte leerweg en MBO-entree onderwijs. Doorgaans zijn dit jongeren die niet in staat zijn om het wettelijk minimumloon te verdienen. Tijdens netwerkoverleggen op de scholen worden jongeren preventief in beeld gebracht bij de gemeente voor ondersteuning bij het vinden en/of behouden van passend werk. Het aantal jongeren waar het omgaat is circa 65. Vanaf het schooljaar 2019-2020 worden zij ondersteund door een jobcoach vanuit de gemeente.

Samenwerking onderwijs en bedrijfsleven

Het bestuur van SOB Oostland is bezig om zich met bedrijven en scholen te oriënteren op een nieuwe vormgeving van de samenwerking tussen het bedrijfsleven en het onderwijs in de regio Lansingerland/Pijnacker-Nootdorp. Een samenwerking die door alle betrokken partijen niet alleen als wenselijk, maar ook als noodzakelijk wordt gezien. Zowel noodzakelijk vanuit het perspectief van het bedrijfsleven als vanuit het onderwijs. Wij verwachten een voorstel te ontvangen van het SOB-bestuur over de inrichting en financiering van de samenwerking vanaf 2020. De gemeente zal dit proces waar nodig faciliteren en hierin participeren. Wij onderstrepen het belang van samenwerking onderwijs en bedrijven en hebben hier ook aandacht voor bij de actualisatie van onze economische visie. Ook de bedrijven en het onderwijs in onze gemeente onderstrepen het belang hiervan. De Ondernemersvereniging Pijnacker-Nootdorp (OVPN) en het Ondernemersfonds Pijnacker-Nootdorp (OFPN) zijn bereid bij te dragen aan de financiering van SOB- activiteiten.

Volwasseneneducatie

De gemeente is wettelijk verplicht om laaggeletterdheid (moeite met lezen en schrijven op basisniveau) bij volwassen inwoners tegen te gaan. In onze gemeente is 5 tot 8% van de volwassen bevolking laaggeletterd. Landelijk is dat 18% en in Zuid-Holland 15,7% (bron: Stichting Lezen & Schrijven). De volwasseneneducatie wordt georganiseerd per arbeidsmarktregio. In ons geval is dat de arbeidsmarktregio Zuid-Holland Centraal (ZHC). Zoetermeer voert de regie. Onze gemeente werkt samen met ROC Mondriaan en de bibliotheek Oostland. De trajecten worden verzorgd op locatie Taalhuis in de bibliotheek in Pijnacker en bij het ROC Mondriaan in Delft. Vanaf 2020 moeten wij samen met de ZHC gemeenten de volwasseneneducatie opnieuw inkopen. De voorbereidingen zijn in 2019 gestart.